Dlaczego dłużnicy czują się bezkarni?
W Polsce skuteczność egzekucji komorniczej w niektórych regionach spada do zaledwie kilku procent, co paraliżuje proces odzyskiwania długów i daje dłużnikom poczucie bezkarności. Brak kompleksowych statystyk tylko pogłębia chaos, a eksperci wzywają do pilnej reformy postępowania egzekucyjnego. Podkreślają że, bez zmian w prawie egzekucja stanie się fikcją, a państwo de facto zaakceptuje bezprawie.
Egzekucja jako podstawa wymiaru sprawiedliwości
Egzekucja komornicza to kluczowy element systemu prawnego, który pozwala na realizację orzeczeń sądowych. Dla wierzycieli tytuł wykonawczy to nie koniec drogi, ale narzędzie do odzyskania pieniędzy. Bez efektywnej egzekucji cały system sprawiedliwości traci wiarygodność, a państwo nie spełnia swojej roli w zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.
Obecne przepisy często utrudniają proces, np. przez:
- Ochronę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- Szeroki katalog wyłączeń spod egzekucji (art. 831 Kodeksu postępowania cywilnego).
- Brak możliwości prowadzenia aukcji elektronicznych dla ruchomości.
- Nadmierne wymagania co do wycen przez biegłych, którzy i tak są obciążeni innymi zadaniami.
Te regulacje, choć mają chronić dłużników, w praktyce blokują wierzycieli i wymagają pilnej modernizacji.
Alarmujące statystyki skuteczności egzekucji
Według danych Krajowej Rady Komorniczej (KRK), średnia skuteczność egzekucji w Polsce wynosi około 25%, co już jest niskim wynikiem. Jednak w niektórych rewirach spada ona do poziomu kilku procent, co oznacza praktyczny paraliż windykacji.
Przykłady z 2024 i 2025 roku:
- Rewir Sądu Rejonowego w Strzyżowie: Skuteczność poniżej 3% w pierwszej połowie 2025 r., w porównaniu do ponad 26% w latach 2023-2024.
- Rewir Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia: Tylko 6% w 2024 r.
- Gryfino: Lekko ponad 8% w 2024 r., wobec 27% w poprzednich latach.
Takie spadki wskazują na systemowe problemy i konieczność natychmiastowych zmian w prawie egzekucyjnym.
Brak kompletnych danych – chaos w statystykach komorniczych
Analiza sytuacji jest utrudniona przez niejednolite praktyki sądów. Niektóre publikują tylko roczne statystyki, inne półroczne, a część w ogóle nie udostępnia danych. To prowadzi do braku przejrzystości i uniemożliwia ocenę rzeczywistej skuteczności egzekucji.
Komornicy muszą prowadzić szczegółowe statystyki w swoich kancelariach, ale dane te nie są wykorzystywane do szerszych analiz. Zamiast tego służą głównie do ograniczania rewirów działania komorników. Takie podejście to marnotrawstwo zasobów – statystyki pokazują niską skuteczność, ale nie prowadzą do reform.
Gwałtowne spadki skuteczności w wielu regionach
Skuteczność poniżej 20% to nie wyjątek. W 2024 r.:
- Częstochowa i Toruń: 17%.
- Rewiry gdańskie: około 15%.
- Mrągowo: 18%.
- Bytom: 19%.
Znaczne spadki widać np. w Kartuzach (z 22% w 2023 r. do 13% w 2025 r.) czy Strzelcach Krajeńskich (z 30% do 14%). Te trendy wskazują na pogarszającą się sytuację i pilną potrzebę interwencji.
Konsekwencje dla wierzycieli – bezkarność dłużników
Nadmierna ochrona dłużników, np. wysoka kwota wolna od egzekucji czy nieskuteczne postępowania o wyjawienie majątku (art. 300 Kodeksu karnego), sprawia, że wierzyciele mają niewielkie szanse na odzyskanie należności. To osłabia państwo prawa i daje dłużnikom poczucie bezkarności.
Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadziło niedawno zmiany, takie jak podniesienie wieku emerytalnego komorników czy wydłużenie stażu asesorów. Są one potrzebne, ale nie dotykają sedna problemu – samego procesu egzekucyjnego. Bez radykalnej reformy egzekucja pozostanie fasadą.
W Kancelaria Prawna Jackowski, posiadamy doświadczenie w windykacji i widzimy, jak te problemy wpływają na klientów. Oferujemy kompleksową pomoc w odzyskiwaniu długów – od negocjacji po egzekucję. Skontaktuj się z nami!.
Podsumowanie – czas na reformę egzekucji komorniczej
Niska skuteczność egzekucji to sygnał alarmowy dla całego systemu prawnego. Bez zmian w przepisach wierzyciele będą bezradni, a dłużnicy – bezkarni. W Kancelaria Prawna Jackowski specjalizujemy się w windykacji i prawie egzekucyjnym. Jeśli potrzebujesz wsparcia w odzyskaniu należności skontaktuj się z nami.
autor: Gabriel Jackowski (za prawo.pl)
