Od lipca łatwiej będzie rozliczyć VAT
Przedsiębiorcy wystawiający korekty faktur VAT w walutach obcych zastosują, co do zasady, taki sam kurs walut, jak przy fakturach pierwotnych. Nowe przepisy mają też wyeliminować obowiązek posiadania faktury przy odliczaniu VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, ale nie w każdym przypadku. Według ekspertów zmiany, które wprowadza pakiet SLIM VAT 3, będą korzystne dla podatników.
1 lipca 2023 r. wchodzi w życie większość przepisów SLIM VAT 3, czyli nowelizacji ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1059), która ma w założeniu uprościć rozliczenie podatku.
Jedna z podstawowych zmian dotyczy stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących w przypadku, gdy faktura pierwotna została wystawiona w walucie obcej. Dotychczas żaden przepis nie wskazywał, jaki kurs należy zastosować. Przepisy odnoszą jedynie do faktury pierwotnej – zgodnie z art. 31a ustawy o VAT podstawa opodatkowania VAT musi być wyrażona w złotych. Gdy kwoty na fakturze są wyrażone w walucie obcej, przelicza się je na złote według kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
W nowym art. 31b ust. 1 ustawy o VAT przyjęto generalną zasadę przeliczenia kursów zarówno przy wystawianiu faktur korygujących in plus, jak też in minus.
– Kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia – wyjaśniał w Sejmie wiceminister finansów Artur Soboń.
Załóżmy, że podatnik wystawi np. w lipcu fakturę za wykonaniu usługi i wykaże w niej VAT należny przeliczony na złote według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego przed wykonaniem usługi, czyli powstaniem obowiązku podatkowego. Przy wystawianiu faktury korygującej również zastosuje co do zasady ten sam kurs.
Podatnicy będą mieli jasność, jakie zasady zastosować
Według Tomasza Michalika, doradcy podatkowego, partnera w MDDP, nowe regulacje były pożądane po to, by podatnicy mieli jasne i spójne zasady dotyczące tego, jaki kurs powinni zastosować dla korekty, która zmienia wartości ujęte w fakturze pierwotnej.
– Ustawodawca wprowadza kilka możliwości w tej mierze, przy czym najistotniejsza w praktyce jest ta ujęta w art. 31b ust. 4 – a zatem przewidująca, że jeżeli podatnik stosuje reguły przeliczenia wynikające z przepisów o podatku dochodowym, wówczas zasady te są stosowane także na potrzeby faktury korygującej wystawianej przez takiego podatnika. – mówi Tomasz Michalik.
Wyjaśnia, że jeżeli podatnik nie stosuje tych reguł, wówczas przyjmuje kurs właściwy sprzed zmiany wartości. – Wydaje się, że należy przyjąć, że jest to kurs przyjęty dla określenia kwoty podatku należnego wykazanego w pierwotnej fakturze. Natomiast w razie zbiorczych faktur korygujących może alternatywnie zastosować kurs średni NBP lub ostatni kurs wymiany Europejskiego Banku Centralnego, opublikowane w dniu poprzedzającym wystawienia faktury korygującej, co niewątpliwie jest jedynym praktycznym rozwiązaniem – dodaje Tomasz Michalik.
Faktura niepotrzebna przy WNT
Pakiet SLIM VAT 3 ma też uprościć rozliczenia wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów (WNT). Chodzi o zniesienie obowiązku posiadania faktury przy odliczaniu VAT z tytułu WNT.
Dotychczas warunkiem odliczenia podatku z tytułu WNT jest otrzymanie przez podatnika faktury dokumentującej taką transakcję w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. W przypadku niedotrzymania terminu, podatnik jest obowiązany do pomniejszenia wcześniej odliczonego podatku VAT o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął ten termin. Efektem jest okresowe zwiększenie VAT do zapłaty – można bowiem ponownie odliczyć VAT z tytułu WNT w miesiącu otrzymania faktury. Podatnik ponosi jednak negatywne konsekwencje finansowe.
Jak wskazuje Katarzyna Adamowicz, doradca podatkowy i Senior Tax Manager w ALTO, zlikwidowanie przez SLIM VAT 3 obowiązku posiadania faktury przy odliczaniu VAT z tytułu WNT należy ocenić pozytywnie.
-Zmiana uprości rozliczenie VAT, eliminując konieczność dokonywania korekt w związku z późniejszym otrzymaniem faktury i stosowania tzw. szyku rozstawnego rozliczania VAT przy WNT. Nowelizacja w tym zakresie wynika z konieczności implementacji do polskich przepisów wniosków z wyroku TSUE z 18 marca 2021 r., sygn. C-895/19, który ocenił dotychczasowe polskie przepisy jako niezgodne z Dyrektywą VAT oraz naruszające zasadę neutralności podatkowej. Na marginesie nadmienić należy, że wnioski z wyroku były już wcześniej stosowane w praktyce przez organy podatkowe, ale przepisy ustawy o VAT wymagały zmiany – mówi Katarzyna Adamowicz.
Mimo to nowelizacja nie pozwoli na całkowite wyeliminowanie korekt, także w przypadkach, gdy pierwotnie dokonywane rozliczenia na dzień ich dokonania były prawidłowe.
-Należy bowiem zauważyć, że w przypadku braku posiadania faktury dokumentującej WNT – podatnik jest zobowiązany do rozpoznania obowiązku podatkowego z tego tytułu 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu realizacji transakcji. W tym samym okresie będzie mieć prawo do odliczenia VAT (zgodnie z przepisami SLIM VAT 3). Jeśli jednak, po dokonaniu takiego rozliczenia transakcji, podatnik otrzyma od swojego kontrahenta fakturę dokumentującą WNT, która była wystawiona w miesiącu realizacji transakcji albo wcześniej – będzie zobowiązany do skorygowania rozliczeń zarówno podatku należnego, jak i naliczonego. Niemniej jednak, taka korekta nie naruszy zasady neutralności podatku VAT– tłumaczy Katarzyna Adamowicz.
Ujednolicenie korekt przy WDT
Nowelizacja zmienia też zasady rozliczenia wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT). Chodzi o kwestię uzyskania dokumentów potwierdzających, że towar został dostarczony do kontrahenta w innym państwie członkowskim. Jest to jednym z warunków zastosowania 0 proc. stawki VAT. Jego brak oznacza konieczność zastosowania stawki krajowej, z możliwością późniejszego skorygowania. Zgodnie z nowelizacją, w przypadku korekty wynikającej z opóźnionego otrzymania dowodów dostarczenia towarów, podatnik wykaże WDT w okresie, w którym dla danej transakcji powstał obowiązek podatkowy.
Zmiany mają dotyczyć nie tylko do transakcji dokonywanych po wejściu w życie nowych przepisów, ale także tych wcześniejszych.
artykuł za Prawo.pl
autor: Monika Pogroszewska
Jeśli potrzebujesz pomocy z zakresu prawa gospodarczego skontaktuj się z nami – Kancelaria Prawna Jackowski
