Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnej jako wspólnika spółki cywilnej
Dochody uzyskiwane z dzierżawy nieruchomości komercyjnych oraz mieszkalnych przez spółkę cywilną, w której udziałowcem jest fundacja rodzinna, nie kwalifikują się do zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Stan faktyczny
W omawianym przypadku fundacja rodzinna planowała przystąpienie do spółki cywilnej, której główną działalnością była dzierżawa nieruchomości mieszkalnych i komercyjnych. W związku z tym, fundacja złożyła wniosek o indywidualną interpretację podatkową, chcąc upewnić się, że dochody z dzierżawy osiągnięte za pośrednictwem spółki cywilnej będą zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT z dnia 15 lutego 1992 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805).
Fundacja argumentowała, że przychody z dzierżawy nieruchomości nie powinny być traktowane jako działalność gospodarcza wykraczająca poza zakres określony w ustawie o fundacji rodzinnej z dnia 26 stycznia 2023 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 326), w związku z czym dochody te powinny być zwolnione z podatku.
Decyzja organu podatkowego
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) uznał, że dochody fundacji rodzinnej uzyskiwane z dzierżawy nieruchomości przez spółkę cywilną nie spełniają kryteriów zwolnienia podatkowego. Według organu, spółka cywilna nie może być traktowana jako podmiot o charakterze podobnym do spółek handlowych, co wyklucza możliwość zwolnienia z CIT. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a jej działalność wykracza poza dozwolony zakres działalności gospodarczej fundacji rodzinnej.
Orzeczenie sądu
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę fundacji rodzinnej, podtrzymując stanowisko organu podatkowego. Sąd podkreślił, że spółka cywilna nie jest podmiotem o charakterze podobnym do spółek handlowych zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o fundacji rodzinnej, co wyklucza możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania. Sąd zwrócił uwagę na różnice między spółkami cywilnymi a handlowymi, w tym brak osobowości prawnej spółki cywilnej oraz fakt, że jej majątek należy do wspólników.
Komentarz
Rozpatrywany przypadek dotyczy dwóch kluczowych kwestii: czy przystąpienie fundacji rodzinnej do spółki cywilnej mieści się w katalogu dozwolonej działalności, oraz czy dochody z dzierżawy nieruchomości przez spółkę cywilną mogą korzystać ze zwolnienia z CIT.
W odniesieniu do pierwszego pytania, sądy, w tym WSA w Łodzi oraz WSA w Poznaniu (wyroki z 18 czerwca i 27 czerwca 2024 r.), jednoznacznie stwierdziły, że spółka cywilna nie spełnia kryteriów podmiotu podobnego do spółek handlowych. Kluczowe różnice wynikają z odmiennych regulacji prawnych, takich jak kodeks cywilny oraz kodeks spółek handlowych, a także z braku osobowości prawnej i niezależności majątkowej spółki cywilnej.
W zakresie drugiego zagadnienia, sąd uznał, że dochody osiągane przez fundację rodzinną za pośrednictwem spółki cywilnej wykraczają poza dozwolony zakres działalności, co skutkuje ich opodatkowaniem.
Podsumowanie
Orzeczenie sądu podkreśla, że fundacja rodzinna przystępując do spółki cywilnej, nie może korzystać ze zwolnienia podatkowego przewidzianego dla dochodów z dzierżawy nieruchomości. W kontekście przepisów ustawy o fundacji rodzinnej oraz podatku dochodowym od osób prawnych, fundacja rodzinna może uczestniczyć jedynie w działalności spółek handlowych lub podmiotów o podobnym charakterze.
Wyrok WSA w Łodzi z 16.4.2024 r., I SA/Łd 113/24
autor: Gabriel Jackowski
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej zakresu planowania podatkowego skontaktuj się z nami – Kancelaria Prawna Jackowski
