Udaremnić egzekucję komorniczą to znaczy zbyć majątek
Sąd Najwyższy orzekł, że dla przypisania znamion konkretnego przestępstwa nie jest konieczne dosłowne powtórzenie wyrażeń użytych w przepisie karnym. Kluczowe jest natomiast precyzyjne określenie zachowania sprawcy, które jednoznacznie spełnia kryteria przestępstwa zgodnie z jego ustawową definicją. W związku z tym uznano, że uniewinnienie prezesa zarządu spółki było błędne.
Prezes spółki z o.o., Jan F., został oskarżony o to, że w grudniu 2019 r. uniemożliwił egzekucję komorniczą prowadzoną przez komornika sądowego w Sądzie Rejonowym w Starachowicach. Dokonał tego poprzez zbycie nieruchomości, która miała zostać zajęta, co stanowi naruszenie art. 300 § 2 kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem, kto w celu uniemożliwienia wykonania orzeczenia sądu lub organu państwowego uszczupla majątek zagrożony zajęciem, podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat.
Sąd Rejonowy w Starachowicach 9 lutego 2023 r. uznał oskarżonego za winnego i skazał go na sześć miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na rok. Oprócz tego nakazał zapłatę 198 tys. zł odszkodowania wierzycielowi. Sąd Okręgowy w Kielcach po rozpatrzeniu apelacji uniewinnił oskarżonego 5 czerwca 2023 r., przenosząc koszty procesu na Skarb Państwa.
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł kasację, zarzucając m.in. błędną interpretację, jakoby w opisie czynu nie zaznaczono, że działania oskarżonego miały na celu udaremnienie egzekucji. Sąd Najwyższy zgodził się z tymi zarzutami, uznając, że Sąd Okręgowy popełnił błąd, uniewinniając oskarżonego.
Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że kluczowe było ustalenie, czy opis czynu zawierał wystarczające elementy przestępstwa. Przypomniał, że w art. 300 § 2 k.k. celem sprawcy jest uniemożliwienie wykonania orzeczenia, a działania, takie jak zbycie majątku, mają służyć temu celowi. Tym samym „udaremnienie” egzekucji wynika z celowego działania, a nie z jego skutków, co zostało błędnie przyjęte przez Sąd Okręgowy.
Sąd Najwyższy podkreślił, że w opisie czynu w pierwszej instancji zawarto wystarczające elementy, które świadczyły o celowym działaniu oskarżonego. Tym samym uchylił wyrok Sądu Okręgowego i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Wyrok Izby Karnej Sądu Najwyższego z 4 września 2024 r., sygn. akt III KK 510/23.
autor: Gabriel Jackowski
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej skontaktuj się z nami – Kancelaria Prawna Jackowski
